ଶ୍ରୀଲଙ୍କା ରେ ମିଳିଲା ରାମାୟଣ ର ଏହି ସବୁ ପ୍ରମାଣ, ଯାହା ଦେଖି ବୈଜ୍ଞାନିକ ମାନେ ହେଲେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ।

ଆମର ପ୍ରାଚୀନମାନେ ଆମକୁ ରାମାୟଣର ପରାଣିକ କାହାଣୀରୁ ମହାନ କାହାଣୀ କହୁଛନ୍ତି, ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ପ୍ରମାଣ ଅଭାବରୁ ରାମାୟଣକୁ ସାହିତ୍ୟର ଏକ ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ ଅଙ୍ଗ କୁହାଯାଉଛି | ରାମଙ୍କୁ ନିଜ ପିତା ପିତା ଦଶରଥ ଏକ ପ୍ରତିଜ୍ଞା ହେତୁ ନିର୍ବାସନରେ ଦ-ଣ୍ଡି-ତ କରିଥିଲେ | ଯାହା ସେ ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀ କାଇକେଇଙ୍କୁ କରିଥିଲେ | ସେ ଜଣେ ଆଜ୍ଞାକାରୀ ପୁତ୍ର ହୋଇ ରାମ ତାଙ୍କ ସୁନ୍ଦର ପତ୍ନୀ ସୀତା ଏବଂ ତାଙ୍କ ଭାଇ ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କ ସହିତ ଜଙ୍ଗଲକୁ ଗଲେ, ଏବଂ ଯେଉଁଠାରେ ସେମାନେ ନିଜ କୁଟୀର ନିର୍ମାଣ କରି ପରବର୍ତ୍ତୀ ୧୪ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଲେ ସେହି ସ୍ଥାନ ‘ପଞ୍ଚବଟି’ ଯେଉଁଠାରେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ବିଟ୍ ଅଛି ବୋଲି ଦର୍ଶାଯାଇଛି |

ନାଶିକ ନିକଟରେ ପଞ୍ଚାବତୀ ନାମକ ଏକ ସ୍ଥାନ ଅଛି | ଯଦିଓ ସେ ସମୟରେ ସେଠାକୁ ଯାତ୍ରା କରିବା ପାଇଁ ଶ୍ରୀଲଙ୍କା ଭିସା ଆବଶ୍ୟକ କରୁନଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଜଳସ୍ରୋତ ଆକାରରେ ଏକ ବିରାଟ ସମସ୍ୟା ଥିଲା, ଯାହାକୁ ଆମେ ବର୍ତ୍ତମାନ ପାଲ୍ ଷ୍ଟ୍ରାଇଟ୍ ଏବଂ ମ୍ୟାନାର୍ ଗଲ୍ଫ୍ ବୋଲି କହିଥାଉ | ରାବଣଙ୍କ ରାଜ୍ୟରେ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ରାମଙ୍କୁ ଏହି ଜଳରାଶି ପାର ହେବାକୁ ପଡିଲା | ତେଣୁ, ସେ ମାଙ୍କଡମାନଙ୍କର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସ ଆରମ୍ୱ ନ୍ୟବାହିନୀକୁ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ସେତୁ ନିର୍ମାଣ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କର ଡ଼ିବିନେ ଶ୍ୱରୀୟ ଶକ୍ତି ସହିତ ପଥରଗୁଡ଼ିକ ପାଣି ଉପରେ ଭାସିଲା |

ରାମାୟଣର ଏକ ଅଂଶ ବର୍ଣ୍ଣନା କରେ ଯେ ରାବଣ ଜାଣିବା ପରେ ହନୁମାନ ସୀତାଙ୍କୁ ମୁକ୍ତ କରିବାକୁ ଆସିଥିଲେ, ଏବଂ ସେ ବନ୍ଦୀ ହେବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବା ପରେ ହନୁମାନଙ୍କ ଲାଞ୍ଜକୁ ନି-ଆଁ ଲଗାଇ ଦେଇଥିଲେ। ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ, ହନୁମାନ ରାବଣର ରାଜ୍ୟର ଏକ ଅଂଶ ଥିବା ଦୂରତା ଏବଂ ସ୍ଥାନଗୁଡିକୁ ଡେଇଁ ରାବଣଙ୍କ ରାଜ୍ୟକୁ ନି-ଆଁ ଲଗାଇ ଦେଇଥିଲେ | ଯେତେବେଳେ ରାମ ତାଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀ ସୀତାଙ୍କୁ ଉ-ଦ୍ଧା-ର କରିବା ପାଇଁ ମାଙ୍କଡ଼ ବାହିନୀ ନିୟୋଜିତ କରିଥିଲେ | ସେ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀଙ୍କୁ ବାଛିଲେ, ଯେଉଁମାନେ ସୀତାଙ୍କ ପ୍ରକୃତ ସ୍ଥାନ ଖୋଜିବା ପାଇଁ ହନୁମାନ ନାମରେ ନାମିତ ହୋଇଥିଲେ |

ରାମଙ୍କଠାରୁ ଆଶୀର୍ବାଦ ପାଇବା ପରେ, ମାଙ୍କଡ଼ ଭଗବାନ ସୀତାଙ୍କ ସଠିକ୍ ସ୍ଥାନ ଖୋଜିବା ପାଇଁ ଲଙ୍କାକୁ ଉଡିଗଲେ | ଶକ୍ତି ଏବଂ ଡ଼ିବିନେଶ୍ୱରଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ, ହନୁମାନଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ଧର୍ମ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାର ଏକ ବିଶେଷ କ୍ଷମତା ଦିଆଯାଇଥିଲା।ସେ ତାଙ୍କର ଆକାରକୁ ଏକ ବୃହତ୍ ଆକାରରେ ପରିଣତ କରି ପାରନ୍ତି କିମ୍ବା ହାରାହାରି ମାଙ୍କଡ଼ର ଆକାରକୁ ମଧ୍ୟ କମ୍ କରିପାରନ୍ତି। ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହାକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା ପାଇଁ ସେଠାରେ କିଛି ପାଦଚିହ୍ନ ଅଛି ଯାହା ଅଶୋକଭାନାମ ନିକଟରେ ହନୁମାନ ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି | ଯେତେବେଳେ ରାବଣ ସୀତାଙ୍କୁ ଅ-ପହ-ରଣ କରି ତାଙ୍କୁ ଲଙ୍କାର ରାଜ୍ୟକୁ ନେଇଗଲେ, ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କୁ ପ୍ରଥମେ ଏକ ସ୍ଥାନକୁ ନେଇଯାଇଥିବା କୁହାଯାଉଛି ଯାହା ବର୍ତ୍ତମାନ ଏକ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ସ୍ଥଳୀ ଅଟେ | ସୀତା କୋଟୁଆ ନାମକ ଶ୍ରୀଲଙ୍କାରେ | ପୌରାଣିକ କାହାଣୀ ଅନୁଯାୟୀ, ଏଠାରୁ ରାବଣ ତାଙ୍କୁ ଅଶୋକ ଭାଟିକାକୁ ନେଇଗଲେ ଏବଂ ଶ୍ରୀଲଙ୍କାରେ ପ୍ରକୃତ ‘ଅଶୋକଭାନମ୍’ ଅଛି ବୋଲି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଗଲେ |

ଯେତେବେଳେ ସୀତାଙ୍କୁ ରାବଣ ଅପ-ହ-ରଣ କରିଥଲା, ସେଠାରେ ଜାଟାୟୁ ନାମକ ଏକ ଦେବୀ ଥିଲେ ଯିଏ ସୀତାଙ୍କୁ ଉ-ଦ୍ଧା-ର କରିବାକୁ ଆସିଥିଲେ। ତେବେ, ରାବଣ ଡେମି ଭଗବାନଙ୍କ ଡେଣାକୁ ହ-ତ୍ୟା କରି ତଳେ ପଡ଼ିଯାଇଥିଲେ। ଅର୍ଥାତ୍, ରାମ ଏବଂ ଲକ୍ଷ୍ମଣ ବର୍ତ୍ତମାନ ମ-ରିଯାଉଥିବା ଡେମି-ଭଗବାନଙ୍କୁ ଭୂମିରେ ପଡ଼ିଥିବାର ଦେଖିଲେ | ଜଟାୟୁ ହିଁ ରାମଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ଯେ ରାବଣ ହିଁ ସୀତାଙ୍କୁ ଅପ-ହ-ରଣ କରିଥଲା ଏବଂ ଲଙ୍କା ହିଁ ରାମ ତାଙ୍କ ସୁନ୍ଦର ପତ୍ନୀ ପାଇବ | କିନ୍ତୁ ହାୟ, ଜାଟାୟୁ ଉ-ଦ୍ଧା-ର ହୋଇପାରିଲେ ନାହିଁ, କାରଣ ସେ ବର୍ତ୍ତମାନ ଶେଷ ନି-ଶ୍ୱା-ସ ନେଉଥିଲେ | ଜାଟାୟୁଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ସାହସିକ ଉଦ୍ୟମ ପାଇଁ ତଥା ସୀତାଙ୍କ ଅପ-ହର-ଣ ରାମ ବିଷୟରେ ବହୁମୂଲ୍ୟ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିଥିବାରୁ ତାଙ୍କୁ ଡ଼ିବିନେ ଶ୍ୱରୀୟ ଶକ୍ତି ସହିତ ‘ଲେ ପାକ୍ସି’ ଶବ୍ଦ ଉଚ୍ଚାରଣ କରିଥିଲେ ଯାହା ତେଲୁଗୁ ଭାଷାରେ “ଉଠ, ପକ୍ଷୀ” ଅଟେ।