ତେଲେଙ୍ଗାନାର ନିଜାମାବାଦରୁ ଏକ ଦୁଃ-ଖ-ଦ ଖବର ଆସିଛି। ଲୋକଙ୍କୁ ସଚେତନ କରିବା ପାଇଁ ଏହା ମଧ୍ୟ ଏକ ମୁଖ୍ୟ ଖବର। ନିଜାମାବାଦରେ ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ ସ୍କୁଟର ଯୋଗୁଁ ସମଗ୍ର ପରିବାର ଆହତ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଜଣଙ୍କର ମୃ-ତ୍ୟୁ ଘଟିଛି। ବାସ୍ତବରେ ରାତିସାରା ଚା-ର୍ଜ ହେବା କାରଣରୁ ତାଙ୍କ PureEV ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ୍ ସ୍କୁଟରର ବ୍ୟାଟେରୀ ବିସ୍ଫୋ-ରଣ ହୋଇଥିଲା। ଏହା ହେଉଛି PureEV ବ୍ୟାଟେରୀ ବିସ୍ଫୋ-ରଣର ପଞ୍ଚମ ମାମଲା। ମୃ-ତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ନିଜାମାବାଦ ସହରର ସୁଭାଷନଗରର 80 ବର୍ଷିୟ ବି ରାମାସ୍ୱାମୀ ବୋଲି ଜଣା ପଡିଛି। ପୋଲିସର ସୂଚନାନୁସାରେ ରାମାସ୍ୱାମୀଙ୍କ ପୁଅ ବି ପ୍ରକାଶ ଏକ ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ ଦୁଇ ଚକିଆ ଯାନର ମାଲିକ। PureEV ତିଆରି କରୁଥିବା କମ୍ପାନୀ ବିରୋ-ଧରେ ସ୍ଥାନୀୟ ପୋ-ଲି-ସ ଆଇପିସିର ଧା-ରା 304-A ଅନୁଯାୟୀ ଏକ ମା-ମ-ଲା ରୁ-ଜୁ କରିଯାଇଛି।
ଚାର୍ଜିଂ ସମୟରେ ବ୍ୟାଟେରୀ ହେଲା ବିସ୍ପୋ-ରଣ।
ପ୍ରକାଶ ରାତି 12.30 ରେ ଚା-ର୍ଜିଂରେ ଏହି ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ୍ ସ୍କୁଟରକୁ ରଖିଥିଲେ। ଯାହା ପରେ ସକାଳ 4 ଟାରେ ଏହା ବିସ୍ଫୋ-ରଣ ହୋଇଥିଲା। ବ୍ୟାଟେରୀ 3.30 ଘଣ୍ଟା ମଧ୍ୟରେ ବିସ୍ଫୋ-ରଣ ହୋଇଥିଲା। ସ୍କୁଟରରେ ନିଆଁ ଲାଗିଯାଇଥିଲା। ନି-ଆଁକୁ ଆୟତ୍ତ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଥିବା ବେଳେ ପରିବାରର ଅନେକ ସଦସ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଆ-ହ-ତ ହୋଇଥିଲେ। ସମସ୍ତ ଆହତଙ୍କୁ ନିଜାମାବାଦ ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ଭର୍ତ୍ତି କରାଯାଇଥିଲା। ରାମାସ୍ୱାମୀଙ୍କୁ ହାଇଦ୍ରାବାଦକୁ ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ନିଆଯାଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ରାସ୍ତାରେ ତାଙ୍କର ମୃ-ତ୍ୟୁ ଘଟିଥିଲା
ଏହି ସ୍କୁଟରକୁ ନେଇ 5 ଟି ଦୁର୍ଘ-ଟଣା ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛି।
1. 26 ମାର୍ଚ୍ଚରେ ଇଭିରେ ନିଆଁ ଲାଗିବାର ପ୍ରଥମ ମା-ମ-ଲା ରି-ପୋ-ର୍ଟ ହୋଇଥିଲା। ସେତେବେଳେ ପୁଣେର ରାସ୍ତା କଡ଼ରେ ପାର୍କିଂ ହୋଇଥିବା ଏକ ନୀଳ ରଙ୍ଗର OLA S1 Pro ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ୍ ସ୍କୁଟରରେ ନିଆଁ ଲାଗିଯାଇଥିଲା। ସ୍କୁଟରର ବ୍ୟାଟେରୀ କମ୍ପାର୍ଟମେଣ୍ଟରୁ ନି-ଆଁ ଓ ଧୂ-ଆଁ ବାହାରୁଥିବା ଭିଡିଓ ଭାଇରାଲ ହୋଇଛି।
2. ମାର୍ଚ୍ଚ 26 ରେ ତାମିଲନାଡୁର ଭେଲୋରର ଏକ Okinawa ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ୍ ସ୍କୁଟରରେ ନି-ଆଁ ଲାଗିଯାଇଥିଲା। ଏହି ଘଟ-ଣାରେ ସ୍କୁଟର ଚଳାଉଥିବା ଦୁଇ ଜଣଙ୍କର ମୃ-ତ୍ୟୁ ଘ-ଟିଛି। ସେହି ଦୁଇଜଣ ହେଉଛନ୍ତି ପିତା ଏବଂ ପୁଅ।
3. ମାର୍ଚ୍ଚ 28 ରେ ଚେନ୍ନାଇର PureEV ର ଏକ ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ୍ ସ୍କୁଟରରେ ଅ-ଗ୍ନିକା-ଣ୍ଡ ଘଟିଥିଲା।
4. ଏପ୍ରିଲ 11 ରେ ନାସିକରେ Jitendra ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ୍ ର ଅନେକ ସ୍କୁଟରରେ ଏକ ସାଥିରେ ନି-ଆଁ ଲାଗିଯାଇଥିଲା। ସେମାନଙ୍କୁ ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରୁ ଅନ୍ୟ ଏକ ସ୍ଥାନକୁ ଟ୍ରକରେ ନିଆଯାଉଥିଲା।
5. 18 ଏପ୍ରିଲରେ ତାମିଲନାଡୁର ଓକିନାୱାସ୍ଥିତ ଏକ ଡିଲରସିପ୍ ଏଜେନ୍ସି ଜଳିପୋଡି ପାଉଁଶ ହୋଇଯାଇଥିଲା। ଏହି ସମ୍ପର୍କିତ ସୂତ୍ରରୁ ପ୍ରକାଶ ଯେ ପ୍ରଥମେ ସ୍କୁଟରରେ ନିଆଁ ଲାଗିବା ପରେ ନି-ଆଁ ବ୍ୟାପି ଯାଇଥିଲା। କମ୍ପାନୀ ଅତୀତରେ 3,215 ୟୁନିଟ୍ କୁ ରିକଲ ମଧ୍ୟ କରିଥିଲା।
ଇଭି ବ୍ୟାଟେରୀରେ ବିସ୍ଫୋ-ରଣର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ।
1. ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ କ୍ୟାବିନେଟ୍ ତରଳିବା:
ଇଭିରେ ବ୍ୟବହୃତ ସମସ୍ତ ବ୍ୟାଟେରୀ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ କ୍ୟାବିନେଟ୍ ସହିତ ଆସୁଛି। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଯେତେବେଳେ ବ୍ୟାଟେରୀ ଗରମ ହୁଏ, ସେତେବେଳେ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ତରଳିଯାଏ। ଏହା ସହିତ ଏଥିରେ ଲାଗିଥିବା ସର୍କିଟ୍ ମଧ୍ୟ ତରଳିବା ଆରମ୍ଭ କରେ। ଏହା ଅଗ୍ନି ବିପଦକୁ ବହୁଗୁଣିତ କରିଥାଏ। ଯଦିଓ ବ୍ୟାଟେରୀ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ୟାକ୍ ହୋଇଥାଏ, ତଥାପି ଏଥିରୁ ଗରମ ନିଷ୍କାସିତ ହୋଇଥାଏ। ଯେତେବେଳେ ବ୍ୟାଟେରୀ ଗରମ ହୁଏ, ଏହି ଗରମ ଶୀଘ୍ର ବଢ଼ିବାରେ ଲାଗେ।
2. ହିଟ ସିଙ୍କ କମ ହେବା:
ଅଧିକାଂଶ ବ୍ୟାଟେରୀ ଲିଥିୟମ୍ ଆୟନରେ ଆଧାରିତ। ଲିଥିୟମ୍ ଆୟନ ଅଧିକ ଉତ୍ତାପ ବାହାର କରେ। ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଶେଲ୍ ଉପରେ ଥିବା କଭର ଏଥିପାଇଁ ଅଧିକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହେବା ଉଚିତ। ଏଥିରେ ହିଟ ସିଙ୍କ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଉଚିତ, କିନ୍ତୁ ବ୍ୟାଟେରୀ ଅପରେଟରମାନେ ଏହାକୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ବ୍ୟବହାର କରୁନାହାଁନ୍ତି। ଏହାର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହେଉଛି ବ୍ୟାଟେରୀଗୁଡ଼ିକ ଗୋଟିଏ ସ୍ଥାନରୁ ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନକୁ ନିଆଯାଏ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଯଦି ବ୍ୟାଟେରୀରେ ହିଟ ସିଙ୍କ ବଢାଯାଏ, ତେବେ ଏହାର ଓଜନ ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ। ଏହି କାରଣରୁ ଏହାକୁ ଉଠାଇବାରେ ଅସୁବିଧା ହୋଇପାରେ। ଯେଉଁଥିପାଇଁ ଏହା ଜାଣିଶୁଣି ହାଲୁକା ରଖାଯାଇଛି।
3. କରେଣ୍ଟ କାରଣରୁ ସର୍ଟ ସର୍କିଟ:
ଚାର୍ଜିଂ ସମୟରେ ନି-ଆଁ ଲାଗିବାର ସବୁଠାରୁ ବଡ କାରଣ ହେଉଛି ସର୍ଟ ସର୍କିଟ। ଏହି କରେଣ୍ଟ ଏତେ ହୋଇଥାଏ ଯେ ଯଦି ବ୍ୟାଟେରୀର ଜଏଣ୍ଟ ଟାଇଟ ହୋଇନଥାଏ, ତେବେ ଏଥିରେ ସର୍ଟ ସର୍କିଟ୍ ସମ୍ଭାବନା ବଢିଯାଏ। ଦୁଇ ଚକିଆ ଯାନରେ 7kw ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏକ ଚାର୍ଜର ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ। ଘରେ ବ୍ୟବହୃତ ଏୟାର କଣ୍ଡିସନର ଅପେକ୍ଷା ଏହା ପ୍ରାୟ 5 ରୁ 7 ଗୁଣ ଅଧିକ କରେଣ୍ଟ ଵାଲା ଅଟେ। ତେଣୁ ବେଳେବେଳେ ଏପରି ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଚାର୍ଜର ହେତୁ ବ୍ୟାଟେରୀରେ ସର୍ଟ ସର୍କିଟ୍ ହେବାର ଆ-ଶ-ଙ୍କା ଥାଏ। ଆମର ଟେକ୍ନିସିଆନ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏତେ ଅଧିକ କରେଣ୍ଟକୁ ପରିଚାଳନା କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ନୁହଁନ୍ତି।
4. ତାପମାତ୍ରା ଅନୁଯାୟୀ ବ୍ୟାଟେରୀ ଗରମ:
ଆଜିକାଲି ଦେଶରେ ତାପମାତ୍ରା ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବଢୁଛି। ଏଥିପାଇଁ ଯାନବାହାନରେ ନି-ଆଁ ଲାଗିବାର ସମସ୍ୟା ମଧ୍ୟ ରହିଛି। ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ୍ ଦୁଇ ଚକିଆ ଯାନରେ ବ୍ୟାଟେରୀ ସିଟ୍ ତଳେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଯେତେବେଳେ ଗାଡିଟି ଖରାରେ ପାର୍କିଂ ହୁଏ, ସେତେବେଳେ ଏହାର ବଡିର ତାପମାତ୍ରା 70 ଡିଗ୍ରୀ କିମ୍ବା ଅଧିକ ହୋଇଯାଏ। ସିଟର ତଳ ଭାଗଟି ଏୟାର ଟାଇଟ ହୋଇଥାଏ, ତେଣୁ ଏହାର ତାପମାତ୍ରା ମଧ୍ୟ ସେତିକି ହୋଇଯାଏ। ଯେତେବେଳେ ଆମେ ଗାଡି ଷ୍ଟାର୍ଟ କରିଥାଉ ଏହାକୁ ଆଗକୁ ନେବା ପାଇଁ ମୋଟର ଅଧିକ ଶକ୍ତି ଆବଶ୍ୟକ କରେ। ଏହା ତାପମାତ୍ରାକୁ ଆହୁରି ବଢ଼ାଇଥାଏ। ଏହି କାରଣରୁ ଗାଡିରୁ ଗନ୍ଧ ଆସିବା ଆରମ୍ଭ କରେ ଏବଂ ଉତ୍ତାପ ହେତୁ ଅନେକ ଥର ବ୍ୟାଟେରୀରେ ନି-ଆଁ ଲାଗିଯାଏ।
5. ଚାଇନିଜ୍ କମ୍ପାନୀ ଦ୍ୱାରା ତିଆରି :
ବ୍ୟାଟେରୀର ଅଧିକାଂଶ କମ୍ପାନୀ ଚାଇନିଜ୍ ଏବଂ ତାଇୱାନୀ ଅଟନ୍ତି। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ବ୍ୟାଟେରୀର ଓଜନ ଏବଂ ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ ହେତୁ, ହିଟ ସିଙ୍କ ଏଥିରେ ଭଲଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ନାହିଁ। ବ୍ୟାଟେରୀର କୁଲିଙ୍ଗ ଉପରେ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭଲ କାମ ହୋଇନାହିଁ। ଏହି ଅବହେଳା ହେତୁ ଗାଡିର ବ୍ୟାଟେରୀରେ ଅ-ଗ୍ନିକା-ଣ୍ଡ ଘଟେ। ଅନ୍ୟ ପଟେ ଅଧିକ କିଲୋୱାଟ ବ୍ୟାଟେରୀ ଥିବା କାର୍ ରେ ହିଟ୍ ସିଙ୍କ୍ ଏବଂ କୁଲିଙ୍ଗ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ। ଏହା କାର୍ ବ୍ୟାଟେରୀକୁ ବହୁତ ଥଣ୍ଡା ରଖେ।
ଏହି ସତର୍କତା ଅବଲମ୍ବନ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ।
1. ଘରର ଏକ ସ୍ଥାନରେ ଦୁଇ ଚକିଆ ବ୍ୟାଟେରୀ ଚାର୍ଜ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ଏହାକୁ ଏକ ବାହ୍ୟ ସ୍ଥାନରେ ରଖି ଚାର୍ଜ କରନ୍ତୁ। ଏହାକୁ କପଡା କିମ୍ବା କାଠ ପଟାର ପୃଷ୍ଠଭୂମିରେ ରଖନ୍ତୁ ନାହିଁ।
2. ରାତିସାରା ବ୍ୟାଟେରୀକୁ ଚାର୍ଜ କରନ୍ତୁ ନାହିଁ। ଯେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆପଣ ଚାହିଁଥିବେ ସେତିକି ଚାର୍ଜ କରନ୍ତୁ। ଶୋଇବା ସମୟରେ ଚାର୍ଜିଂ ବନ୍ଦ କରନ୍ତୁ।
3. ଯଦି ଏହି ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ ଯାନ ପାଣିରେ ଓଦା ହୋଇଯାଏ ତେବେ ଚାର୍ଜ କରିବା ଠାରୁ ଦୂରେଇ ରୁହନ୍ତୁ। ଭଲ ଭାବରେ ଶୁଖିବା ଏବଂ ସଫା କରିବା ପରେ ଏହାକୁ ଚାର୍ଜ କରନ୍ତୁ।
4. ଗାଡି ଚଳାଇବା ସମୟରେ ଯଦି ଆପଣ ସାମାନ୍ୟ ଗନ୍ଧର ସାମ୍ନା କରନ୍ତି, ଏହାକୁ ଅଣଦେଖା କରନ୍ତୁ ନାହିଁ। ତୁରନ୍ତ ଗାଡିକୁ ଅଟକାଇ ପ୍ରଥମେ ସିଟ୍ ଖୋଲନ୍ତୁ। ଯାହାଦ୍ୱାରା ଭିତରର ଉତ୍ତାପ ବାହାରିଯିବ।
5. ଚାଇନିଜ୍ କମ୍ପାନୀଗୁଡିକର ଗାଡି ନେବା ଠାରୁ ମଧ୍ୟ ଦୂରେଇ ରୁହନ୍ତୁ। ଏହା ପରିବର୍ତ୍ତେ ଭାରତର ଗାଡି ଫ୍ୟାକ୍ଟ୍ରିରେ ତିଆରି ହେଉଥିବା ଯାନଗୁଡିକୁ ନିଅନ୍ତୁ।
6. ଗାଡିର ବୀମାକୁ ଅପଟୁଡେଟ ରଖନ୍ତୁ। ଯଦି ବୀମାର ସମୟ ସମାପ୍ତ ହେବାକୁ ଯାଉଛି ତେବେ ଏହାକୁ ଏକ ସପ୍ତାହ ପୂର୍ବରୁ ନବୀକରଣ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତୁ।
